تاریخچه و نقشه جامع شهر پاکدشت در ویکی خبرنگاران

به گزارش مجله سرگرمی، نقشه جامع شهر پاکدشت را میتوانید در این گزارش مشاهده کنید.

تاریخچه و نقشه جامع شهر پاکدشت در ویکی خبرنگاران

به گزارش خبرنگار حوزه سفر و گردشگری گروه اجتماعی خبرگزاری خبرنگاران, پاکدشت شهری در جنوب شرقی استان تهران در ایران است. نام قدیم این شهر پلشت آباد بوده است ،(لقب فاطی)این شهر مرکز بخش مرکزی شهرستان پاکدشت است.نمایندهٔ شهرستان پاکدشت در مجلس شورای اسلامی، محمد قمی است. فرماندار پاکدشت هادی تهمیدی است. پاکدشت به مامازند نیز معروف است. پاکدشت کنونی شامل مجموعه ای روستا و شهر است که در دوران باستان دهکده هایی در دشت ری بوده اند که رشدی در فرهنگ وهنر نداشته و تغییری محسوس دیده نمیگردد حتی عظیمترین دانشگاه کشاورزی خاورمیانه که متنوع ترین و خاص ترین بحساب می آمده از منظر گردآوری گیاهان دنیا از دست آورده های پیش از انقلاب اسلام است. بطور کلی شامل یک میدان اصلی و چند بانک بصورت پراکنده از کل نظام بانکی را یدک میکشد. جاجرود مهمترین رود این شهرستان است.

پاکدشت در دوران ایران باستان

پاکدشت کنونی شامل مجموعه ای روستا و شهر است که در دوران باستان دهکده هایی در دشت ری بوده اند.

این دشت، تاریخی کهن در دل خود دارد که بیانگر گذار اقوام مختلف و مهاجرت خبرنگارانن از سرزمینهای دور به این دیار و یادآور جنگها و ستیزهای مکرر گروههای اجتماعی از اقوام گوناگون و شخصیتهای شهیر تاریخ می باشد.

پیشینة آبادانی این دشت که در حاشیه های جنوبی و جنوب شرقی تهران واقع است را باید در آغازین روزهایی که تاریخ شاهد عظمت و شکوه شهر باستانی ری بوده است جستجو کرد.

این منطقه به شدت تحت تاثیر جریانات و اتفاقات تاریخی شهرهای اطراف قرار داشته است. فرایند این تاثیر چنان است که برای بیان تاریخی آن ضروری است نگاهی به تاریخ باستان شهرها و آبادیهای اطراف پاکدشت و سرزمینهایی که هر چند یکبار این ناحیه در حوزه آن قرار داشته است بویژه ری باستان داشته باشیم.

دکتر کریمان در مقدمه کتاب برخی از آثار بازمانده از ری قدیم درباره قدمت جلگه ری نوشته است:

. . . تاریخ مسکون شدن این جلگه و بنای ری تا زمان مهاجرت اقوام آریایی بالا می رود وی همچنین پیدا شدن سفالهای ساده و الوان و ظروف کهنه و قدیمی در ری و نواحی اطراف آن را نشانه قدمت آبادیهای این منطقه می داند.

دیاکونوف در تاریخ ماد با تاکید بر قدمت این شهر و آبادیهای اطراف آن که زادگاه زرتشت و سرزمین مغان است می نویسد: روایات متاخر قرون وسطی به تقریب متفقند که زرتشت از مردم ماد بوده است و زادگاه پیامبر را گاهی ری (در ماد شرقی) ذکر می نموده اند

دیاکونوف کوشش می نماید سرزمین ری را بعنوان پایگاه قبیله مغان که کاهنان و روحانیان مبلغ تعلیمات زرتشت از میان ایشان انتخاب می شدند، بشناساند.

در همین رابطه منابع جمع آوری شده توسط دکتر کریمان نیز حاکی است که ری پیش از اسلام آتشکده عظیم مغان و مرکز دینی زرتشتیان و شهری مقدس به شمار می رفته است و نوعی حکومت دینی نظیر حکومت پاپ در آنجا برقرار بوده است.

در ترجمه تاریخ طبری نیز از آتشگاه ری به قدمت یاد شده و آمده است: . . . .به ری آتشگاهی بود که از آن قدیمی تر نبوده . . .

این دشت از نظر سابقه سکونت بشر در منطقه بسیار بااهمیت می باشد و نتایج بدست آمده از کشفیاتی که در سالهای اخیر انجام گرفته نشان می دهد که در آستانه تاریخ مدون کشور ما یکی از مراکز عمده تمدن بوده است. اتلال پیش از تاریخ در بخشی از این منطقه مورد آنالیز قرار گرفته اند که آثار بدست آمده از آنها قابل مقایسه با تمدن ری میباشد. آنالیز های مذکور تمدن تپه های پوئینک و خورین که در نزدیکی منطقه پاکدشت واقعند را به هزاره پنجم ق.میلادی می رسانند مطالعات ابتدائی نیز نشان می دهد در هزاره اول قبل از میلاد حدود سالهای 1250 و 1300 قبل از میلاد تمدن معروف به سفال در این منطقه از رشد و شکوفائی قابل توجهی برخوردار بوده است. در بقایای ویرانه ها تکه های سفال به رنگهای فیروزه ای، آبی، طلائی و بسیاری رنگهای دیگر با زبان بی زبانی تاریخ را بازگو می نمایند و این یادبود گذشته ای است که هنر، تمدن و ذوق نسلهای پیشین را در خود دارد. بخوبی روشن است که آنالیز اتلال باستانی این منطقه چنانچه بطور کامل انجام گیرد تمدن این منطقه را به پیش از دوران نوسنگی می رساند.

طبق اظهارات پژوهشگران اسامی بسیاری از روستاهای پاکدشت نامهایی باستانیند از اینرو کاوش در تپه ها و مناطق مختلف احتمالا به اکتشافاتی در این زمینه منجر می گردد. از جمله این اسامی می توان به نام روستای مامازند، یبر و . . . اشاره نمود که محققین این اسامی را به دوران مهر پرستی ایرانیان نسبت می دهند.

- دوران اسلام

در دهه سوم هجری ری و ورامین بدست مسلمین فتح شد سعید وزیری در کتاب تاریخ ورامین می نویسد: در سال 22 هجری نعیم بن مقرن به دستور عمر از همدان به ری می آید در ری سیاوش حکومت می کرد این مرد خود را برای مبارزه با سپاهیان سیاوش آماده کرد. یکی از ایرانیان به نام رامی که با سیاوش دشمنی داشته است خود را به نعیم بن مقرن می رساند و در روستای کوچک قوهه با او دیدار میکند و به او قول مساعدت میدهد.نعیم هم ده هزار نفر از سپاهیان خود را در اختیار او میگذارد این عده که فرماندهی خبرنگارانن را منذر بن عمر بن القرن عهده دار است با همراهی رامی از روستای قوهه شبانه بطرف ری (در نزدیک دروازه خراسان) حرکت می نمایند و چون روز بعد سیاوش با کسان خود جهت جنگ با نعیم از شهر بیرون می آید، رامی از دروازه ای که در برابر کوه طبرک قرار داشته است وارد شهر می گردد و به کشتار مردم می پردازد. سیاوش کشته می گردد مردم ری غارت می شوند و بعد هم رامین مرزبان ری می گردد و بنا را بر این می گذارد که مردم ری به مسلمانان جزیه دهند اما پایداری روستاها تا سال 141 ادامه می یابد و بالاخره مردم ری با قبول اسلام از فرهنگ اسلامی برخوردار می شوند.

در اواخر قرن دوم و سوم روستای ارنبویه که امروزه به ارم بو معروف است از موقعیتی استثنایی برخوردار بوده است. در کتاب مسالک و ممالک ابواسحاق ابراهیم اصطخری آمده است که در ری روستاهایی است عظیمتر از شهرها مانند ورامین و ارنبویه و . . .در هریک از این دهات بیش از ده هزار مرد بوده است با این حساب ارنبویه در گذشته شهری همپایه ورامین بوده است. یاقوت در ذیل نام ارنبویه اشاره به گذشته ارنبویه می نماید و می نویسد فعلا اهمیت خود را از دست داده است و در شمار روستاهای ورامین در آمده است.

ابن حرقل می گوید: سرزمین ری را علاوه بر شهرها قرایی است که از این شهرها مهمتر و معظم ترند ولی منبر ندارند از قبیل سد، ورامین، ارنبویه . . . و دیه های دیگر که بنا بر آنچه شنیده ام سکنه یکی از آنها بیش از ده هزار تن است.

. . . در زمان آبادانی ری که تا قرن هفتم هجری ادامه داشت ورامین از توابع شهرستان ری بوده است و موقعیت ممتازی داشته زیرا از دهات مشهور ری به شمار می رفته است که معروف ترین آنها دولاب، قصران. . ورامین، قوهه، تهران و فیروزان است.

بنا به روایات در آغاز قرن هشتم هجری قمری زمان سلطنت ابوسعید نیز ورامین آبادترین و پرجمعیت ترین شهرهای ایالت ری بود و همزمان با آن روستاهایی چون ارنبویه نیز دارای اهمیتی چون ورامین بودند. علت این آبادانی در امان ماندن ورامین از حمله مغولان بود. در اوایل قرن هفتم حمله برق آسای مغولان به ایران آغاز می گردد. مغولها همه جا را غارت می نمایند خراسان، مازندران، خوار و سمنان و ری از آسیب این حمله در امان نمی مانند و با این همه ورامین و روستاهای اطراف آن کمتر از سایر شهرها صدمه می بینند. پس از ایلخانان بسیاری روستاهای معروف منطقه چون ارنبویه اهمیت خود را از دست می دهند. در اواخر قرن هشتم و اوایل قرن نهم هجری قمری یورشهای تیمور و سرداران وی پیشرفت و ترقی را در بیشتر شهرهای ایران متوقف کرد و از همان زمان مهاجرت مردم ری و ورامین که دیگر پیشرفت مالی و کشاورزی نداشتند به دیگر شهرها از جمله تهران آغاز شد.

- دوره قاجاریه

طوایفی از قاجارها در دوران صفویه و کریمخان کوچ داده شدند که بیشتر در پاکدشت در روستاهای سعیدآباد و جمال آباد مستقر شدند و املاک زیادی را تصرف کردند، به طوریکه حتی قبل از به قدرت رسیدن آقا محمدخان طایفه متنفذ و قدرتمندی محسوب می شدند که همین طایفه یاری زیادی به آقا محمدخان در جهت قبضه حکومت ایران کرد. بی شک یکی از دلایل انتخاب تهران به عنوان پایتخت از طریق آقا محمدخان نزدیکی آن به این منطقه بوده است که از دو نظر برای خان قاجار می توانست دارای اهمیت باشد، اول اینکه در این منطقه طرفدارانی داشت و دوم حاصلخیزی و استعداد اراضی این منطقه در تامین آذوقه تهران موثر بود. محمد امینی در کتاب تاریخ اجتماعی ورامین در دوره قاجاریه می نویسد: آقا محمدخان بعد از اطلاع از قریب الوقوع بودن مرگ کریمخان و فرار از شیراز به طرف تهران، ورود به تهران را دور از حزم و احتیاط دید و با اینکه توانسته بود در اسرع وقت خود را به نزدیک تهران برساند باز این امکان را از نظر دور نداشت که شاید خبر فوت کریمخان قبل از ورود به تهران رسیده باشد و او به محض ورود به تهران دستگیر و زندانی یا کشته گردد.

لذا بعد از زیارت حضرت عبدالعظیم به سوی ورامین حرکت کرد. گرچه برخی از مورخین اولین دیدار آقا محمدخان را با سران طایفه قاجار در شهر ورامین ذکر نموده اند ولی نظر بیشتر مورخین این است که اولین برخورد اقا محمدخان با سران طایفه قاجار در روستاهای جمال آباد و سعیدآباد و یا اراضی اطراف دو روستا انجام گرفته است. اوژن اوبن در این زمینه چنین می نویسد:

در دشت ورامین در ناحیه ای موسوم به جمال آباد، اردویی از دولوها به سرپرستی جان محمد و میرزا محمدخان از پیش اطراق نموده بودند. آقا محمدخان خود را به خبرنگارانن معرفی و پیشنهاد می نماید، کینه قبیله ای قدیمی را فراموش نمایند و با هم دست اتفاق و دوستی دهند تا به یاری همدیگر سرتاسر ایران را زیر فرمان خود درآورند. دولوهای دشت جمال آباد اولین بیعت نمایندگان با خواجه تا جدار آینده اند. به دنبال این اتحاد ایل قاجار به جنبش و حرکت عظیمی دست می زند.

یحیی ذکاء نیز می نویسد: همراهی سران قاجار با آقا محمدخان در ورامین یاری عظیمی در جهت تثبیت حکومت سر سلسله قاجار بود. ظاهراً این طایفه در ورامین تا بسط قدرت خان قاجار همواره موردنظر او و مخالفانش بوده اند.

باتوجه به آنچه که گذشت روستاهای پاکدشت کنونی در دوران قاجار و استقرار این سلسله در مقر حکومتی خود محل درگیریها و وقایع مهمی بودند که به تغییر سلسله حکومتی در ایران منجر شد. با این وجود درگیریهای بومیان منطقه که از طوایف و اقوام مختلفی بودند پس از آن نیز ادامه پیدا کرد.

جنگ و ستیز این طوایف که در منطقه نفوذ و قدرت زیادی داشتند حکومت را ناگزیر به دخالت نمود تا اراضی ناحیه را به نام طوایف مختلف تقسیم کند و اعضای هر طایفه را ملزم دارد که محدوده معین شده را رعایت نمایند. این تقسیم بندی پنجگانه در دشت ورامین تحت نام بهنام صورت پذیرفت.

sloblag.com: سلوبلاگ: سیستم مدیریت محتوای قدرتمند سلوبلاگ

virapars.ir: ویراپارس: سئو، طراحی سایت، بهینه سازی وب سایت، طراحی پرتال، طراحی قالب وردپرس

dorezamin.com: دور زمین: بانک سفر و گردشگری

منبع: خبرگزاری دانشگاه آزاد آنا
انتشار: 17 اردیبهشت 1401 بروزرسانی: 17 اردیبهشت 1401 گردآورنده: kurdeblog.ir شناسه مطلب: 83846

به "تاریخچه و نقشه جامع شهر پاکدشت در ویکی خبرنگاران" امتیاز دهید

امتیاز دهید:

دیدگاه های مرتبط با "تاریخچه و نقشه جامع شهر پاکدشت در ویکی خبرنگاران"

* نظرتان را در مورد این مقاله با ما درمیان بگذارید